تهدید جدید پایتخت / فرونشست زمین

فرونشست زمین یکی از مشکلاتی است که در اثر برداشت بی رویه از منابع پایان پذیر آب های زیرزمینی رخ می دهد. برداشت بی رویه از آب های زیرمینی امکان متراکم شدن مواد تا عمق ۳۰۰ متری فراهم‌ می کند. تراکم مواد در عمق پایین سبب ایجاد شکاف های عمیق در سطح زمین یا همان فرونشست می شود.

درسال ۱۴۰۰ موسسه تحقیقاتی و اطلاعاتی اینتل لب ایران را بر روی بمب ساعتی بی صدا خوانده است. و با اشاره به خطر فرونشست زمین در تهران بیان کرده است: مرکز ثقل این فرونشست ها پیرامون تهران، در شهریار و ورامین می باشد.
خشک شدن زمین های حاصلخیز، ساخت وساز، پل سازی، سد سازی و همچنین زمین لرزه از دیگر عوامل ایجاد فرونشست زمین می باشد.

ایران بدلیل قرار گرفتن در کمربند خشک و نیمه خشک همواره با مشکل کم آبی روبرو بوده. و معمولا این مشکل را با برداشت از آب های زیرزمینی حل کرده است. برای نمونه ساخت صنعت پتروشیمی اصفهان در کویری ترین نقطه ایران طنز تلخی است. که سوء مدیریت و عدم امکان سنجی مناسب مسئولان را نشان می دهد. که باعث افزایش برداشت از منابع زیرزمینی می شود.

طبق برآورد سازمان نقشه برداری کشور نرخ فرونشست زمین سالانه در تهران حدود ۱۵ میلیون مترمکعب است. که سهم شهریار از افت آب های زیرزمینی حدود ۴۰ میلیون مترمکعب می باشد.

به گزارش شهریار نگار استان تهران حدود ۴ میلیارد مترمکعب آب از چاه های زیر زمینی برداشت می شود. که حدود ۱۰ آن توسط چاه های غیرمجاز تحت نظارت شهرداری است که نظارتی برآن ها ندارد.

سازمان استانداردهای بین المللی مرز بحرانی فرونشست را سالیانه ۴ میلی متر بیان کرده است.
این در حالی است که تهران با برخورداری از نرخ سالیانه ۳۶ سانتی متر رکوردار فرونشست زمین در سراسر جهان است.

شهریار حدوداً با نرخ ۲۴ تا ۳۱ سانتی متر در سال فرونشست می کند.

حفر بیش از ۳۰ هزار حلقه غیرمجاز و ساخت استخرهای آبی که از این چاه ها تغذیه می شود. سرعت فرونشست زمین را شهریار به روزانه یک میلی متر رسانده است.
اگرچه دولت با اعمال خاموشی ها، نظر به حل مشکل کمبود آب و عبور از خشکسالی امسال را دارد. اما همچنان وزارت نیرو هیچگونه برخورد قاطعی با افرادی که مالک و ناظر به حفر چاه های غیرمجاز هستند، نداشته است.

مدیریت بحران

مدیریت بحران بارها هشدار تهدید فرونشست زمین را به مدیران و مسئولان مربوطه تذکر داده بود. ولیکن تا هم اکنون با وجود سه برابر افزایش نرخ فرونشست در شهریار نسبت به دهه گذشته مورد عنایت قرار نگرفت. و هیچ گونه راه حلی برای این معضل ارائه نشد.

پدیده فرونشست که در اطراف بلوار امام حسین (ع) به ویژه در روستاهای پرجمعیت یبارک و کردامیر به طور واضح مشهود است. همچون مرگ تدریجی است که به جانمان افتاده و هرچقدر آن را جدی نگیریم. و به آن بی توجه باشیم سرعت بلعیدنمان بیشتر خواهد شد.

شهریار نگین سرسبز غرب استان تهران و به تعبیر دیگر ریه های تنفسی تهران، با حفر چاه های غیرمجاز و برداشت های بی رویه دیگر تاب و توانی برایش باقی نمانده است. و دست یاریش را به سمت مردم و مسئولان دراز کرده است.

تا به حال برنامه های گوناگونی در رابطه با فرونشست زمین و طرح تعادل بخشی مطرح شده است. اما تا هم اکنون هیچ موفقیتی نداشته است. و تا زمانی که بدون درنظر گرفتن پایان پذیری منابع زیرزمینی به برداشت بی رویه ادامه دهیم. و امکان فرصت تغذیه شوندگی به آب های زیرزمینی را ندهیم این پدیده برطرف نخواهد شد.

۱- با بالابردن آگاهی عمومی
۲- تغییر الگوی کشت براساس موقعیت و اقلیم هر منطقه
۳- مصرف درست آب و مدیریت صحیح انتقال آب به پایتخت و همچنین برخورداری مناسب شهریار از سهم حقابه

۴- جلوگیری از استحصال چاه ها و ایجاد تغذیه شوندگی چاه ها

و در پایان تغییر الگوی مدیریت نظارتی به الگوی مشارکتی می توان قدمی در راه حل این مشکل برداشت.

برای مشاهده صفحه اینستاگرامی ما اینجا کلیک کنید.

مطالب مرتبط:

زلزله در شهریار !! شهرستان شهریار روی خط گسل

Visits: 1