ایجاد بازارچه دوره ای صنایع دستی در شهریار ؛فرصتی برای کار افرینی بانوان

شهرداری در صورت توجه به این امر میتواند علی رغم ساماندهی بازار های موقتی صنایع دستی در شهریار ، گامی موثر هم در زمینه ایجاد اشتغال پایدار برای بانوان سرپرست خانوار ایجاد نماید. بازار واژه ای است در فارسی که برای آن ترکیبهایی چون آزارگان و آزارگانیه به کار برده اند. گفته اند که واژه […]

شهرداری در صورت توجه به این امر میتواند علی رغم ساماندهی بازار های موقتی صنایع دستی در شهریار ، گامی موثر هم در زمینه ایجاد اشتغال پایدار برای بانوان سرپرست خانوار ایجاد نماید.

بازار واژه ای است در فارسی که برای آن ترکیبهایی چون آزارگان و آزارگانیه به کار برده اند.

گفته اند که واژه بازار در زبان پهلوی به شکل واکار مورد استفاده قرار گرفته .

همچنین این واژه در پارسی باستان به صورت آباکاری به معنی محل اجماع و داد و ستد به کار رفته است.

در (قاموس کتاب مقدس) در تعریف کلمه بازار به دو جنبه مهم اشاره شده است؛

نخست جنبه اقتصادی و سپس جنبه اجتماعی آن، در توضیح آن گفته شده که هم محل داد و ستد است

و هم محلی برای تجمع گروها و قشرهای گوناگون.

در ایران به محلی که داد و ستدها و مبادلات صورت می گرفت بازار اطلاق میشود

که در اصل کلمه فارسی بسیار قدیمی است

و در ابتدا به آن رواچاه گفته می شد، سپس به مرور زمان به “بازار” تغییر نام یافت.

کلمه بازار در اغلب زبان¬های دنیا به کار رفته است.

گسترش و شکل گیری بازارها در ایران نتیجه دو فرایند می باشد:

  • ۱-گسترش از پیش طراحی شده یا از پیش اندیشیده
  • ۲-گسترش طراحی نشده یا نامنظم (فاقد اندیشه و مبتنی بر نیاز زمان و ارگانیک)

بازارهای ایرانی با کاربری عمده تجاری و بطور کلی فعالیت های اجتماعی اقتصادی نمونه هایی قابل ملاحظه از فضاهای شهری محسوب میشوند

که سرمایه اجتماعی فرهنگی نقش بسزایی در وضعیت اقتصادی آنها دارد.

بر اساس اطلاعات موجود در منابع تاریخی از دوره سلجوقیان به بعد شاهد شکوفایی بازار در فضاهای شهری ایران هستیم

و در دوره صفویه به دلیل بر قراری امنیت کامل و توسعه روابط خارجی وگسترش مبادلات تجاری رونق بازار به اوج خود می رسد.

مهمترین گونه های بازار در ایران و دنیا با توجه به قلمرو کاری به شرح زیر میباشد:

  • ۱-بازار طولی (خطی)
  • ۲- بازار چند محوری
  • ۳-بازار مرکزی خرده فروشی با خانهای پیرامونی (منظومه ای)
  • ۴-بازار صلیبی.


در تقسیم بندی از لحاظ عملکردی، انواع بازارها به شرح زیر است:

  • ۱-بازار محله
  • ۲- بازار برون شهرری
  • ۳- بازار صحرایی
  • ۴-بازار زیارتی
  • ۵- بازار صنایع دستی


از لحاظ قلمرو، انواع بازارها به شرح زیر است:

  • ۱-بازار بین المللی
  • ۲- بازار ملی(دائمی)
  • ۳-بازارمنطقه ای
  • ۴-بازار دوره ای (ادواری)
  • ۵-بازار محلی (بازارگاهای شهری)

که یکی از انواع بازارها از نظر عملکردی مربوط به صنایع دستی است

و در آنها رشته های گوناگون صنایع دستی و تعمیراتی یکجا جمع شده اند،

کار این نوع پیشه وران محدود به ساخت و تولید است،

این گونه بازارها از قدیم در بازار-های مرکزی مراکش وجود داشته است،

از لحاظ وسعت کاری نیز یکی از بازارها ، بازارهای دوره ای می باشد؛

تا گذشته ای نه چندان دور در بعضی از شهرها یا روستاها بازاره هایی در مواقع معینی از سال یا ماه حتی هفته به صورت ادواری تشکیل می شده است.

وسعت و دوره زمانی این بازارها به نوع کالاهای مورد معامله و حجم مبادلات و حوزه نفوذ آنها بستگی داشت.

در بعضی از شهرها یک روز معین از هر هفته به تشکیل بازار اختصاص داشته

و معمولا این بازارها به همان روز موسوم میباشند،

مانند دوشنبه بازار، …. در مواردی نیز این بازارها ماهانه و سالانه برگزار می¬شود.


بازار مورد نظر به نوعی ترکیبی است از بازار صنایع دستی و بازار دوره ای.

از آنجا که صنایع دستی در شهریار و هنرهای دستی نمایه ای از فرهنگ و تمدن هر ملتی است

که همواره جلوه گر خلاقیت ها و ایده های ذهنی هستند

این هنر با پیدایش بشر، به گونه های مختلف در ابزارهای متفاوت نمایان شده است

و امروزه نیز بسته به سیاستها و اهداف کشورها ادامه دارد

لذا ضرورت ایجاد اینگونه بازارها در قسمت ضرورت طرح بیان میگردد.

وجود اقوام مختلف در شهریار


از طرفی همانطور که می دانیم استان تهران به مرکزی برای زندگی همه اقوام و گروه های قومی مختلف تبدیل شده است،

شهرستان شهریار نیز به واسطه گسترش فیزیکی و همینطور شرایط مناسب آب و هوایی یکی از شهرستانهای جذب جمعیت شده است

به گونه ای که تعداد زیادی از مهاجرین این شهرستان را ترک ها، کردها، لرها و شمالی ها تشکیل داده است

ناگفته نماند از سایر شهرهای کشور ازجمله شهرهای استان خراسان، اصفهان، یزد و … نیز مهاجرینی به این قسمت دارند

در چنین شرایطی حفظ هویت فرهنگی و میراث فرهنگی و همینطور ایجاد ارتباط مسالمت آمیز میان این اقوام، باید به عنوان یکی از مهمترین برنامه ها و اهداف مدیریتی به شمار آید

چرا که تجمیع تعداد زیادی از اقوام در کنار هم نه تنها تهدید به شمار نمی آید

بلکه فرصت بزرگی است که با مدیریت درست میتواند به عنوان خانه فرهنگ اقوام مختلف به حساب آید.


یکی از راه های حفظ سنت و فرهنگ بومی و قومی و همچنین ارتقاء آن در قالب صنایع دستی در شهریار و اقتصاد مبتنی بر آن است.

در دنیای امروز که اکثر فعالیتهای جوامع و بقاء آن با معیارهای اقتصادی سنجیده میشود

توجه به این نکته اهمیت فراوان دارد که اگر جامعه ای به دنبال پیشرفت و حفظ فرهنگ خویش است

لزوماً نیازمند نگاه اقتصادی نیز میباشد.

تمدن دیرینه

کشور ما، ایران به عنوان یکی از کشورهای با تمدن دیرینه و با مهارت کافی در ساخت صنایع دستی شناخته میشود

که با توجه به شرایط خاص از نظر منابع طبیعی و همچنین اقتصاد متکی بر نفت نیازمند بازنگری در سایر تواناییها و قابلیتهای دیگر مردمان این سرزمین است

تا هم بتواند درآمد خالص سرانه را افزایش دهد

و هم به عنوان عاملی درافزایش و بهبود صنعت گردشگری از آن بهره ببرد.

صنایع دستی و سنتی و برگزاری بازار متکی بر آن در سطح خرد و کلان، محله ای یا منطقه ای و ملی یا فراملی از جمله فعالیتهای اقتصادی مهمی محسوب میشود

که در آن علاوه بر دادو ستد کالا و ایجاد درآمدزایی برای اقشار مختلف با صرف سرمایه کم نقش مهم و اثرگذاری در شناسایی و حفظ فرهنگ ها و روابط فرهنگی بین اقوام مختلف دارد.


بازارهای سنتی، محله ای، صنایع دستی در شهریار ، ادواری و انواع بازارهای دیگر جایگاه مهم و با قدمت زیادی در بین شهرهای ایران دارد.

بخصوص در شهرهایی که یا از قدمت بیشتری برخوردار است

و یا مردمان آن سرزمین بیشتر در کار تولید صنایع دستی مشغول به کار هستند.

وجود هرکدام از بازارهای فوق به تنهایی و یا تلفیقی از انواع آنها باهم از جهات فراوانی قابل توجه میباشد.

از جمله اینکه در بسیاری از خانواده های روستایی و یا شهری افرادی وجود دارند

که به صورت خرد در کار تولید کالای خاصی هستند که به دلیل عدم حمایت مالی قدرت لازم جهت تولید انبوه و ارائه آن به مشتریان بیشتری را ندارد

و یا معلولین جسمی و حتی ذهنی جامعه که هرکدام در یک یا چند فعالیت اقتصادی مهارت کافی را دارا هستند

اما در بازار سرشار از رقابت داد و ستد، توان کافی برای ارائه کالایشان را ندارند.

ضرورت طرح:

۱- صنایع دستی هر قومی و ملتی، معرف ذوق و خلاقیتهای آنان در پاسخ به ضرورتهای مادی و معنوی در مرحله مشخصی از گسترش تاریخی است.

انسانها با توجه به خصوصیات فردی و نوع نیازهایشان، همواره در ستیزی دائمی با طبیعت به سر برده

و با بالفعل کردن ذوق و اندیشه و احساس، درصدد تغییر دادن و تصرف در ساخت طبیعت برآمده اند

تا به جبران کمبودها و هر آنچه که هستی آنها را از دانستنش محروم کرده دست یابند.

صنایع دستی تجلی ویژگیهای فرهنگی و مظهری تمدن انسانهای هر جامعه در گذر تاریخ است

۲-گرایش به صنایع دستی و صادارت آن و ایجاد بازاری برای عرضه این محصولات هم نمایه ای از اقتدار فرهنگی و مدنی به شمار می آید

و هم پشتیبانی از این کالاها، انحصار و قدرت عرضه آن در بازارهای جهانی را فراهم می آورد.

در چنین شرایطی، گسترش صنایع دستی جز جدایی ناپذیر اقتصاد شهری در می آید

۳-لذا میتواند با جذب فراوان گردشگران، چشم انداز بسیار امیدبخشی را در رشد اجتماعی و رونق اقتصادی مناطق گوناگون کشور بگشاید

و نیز فرصت¬های شغلی را در نگاه برنامه ریزان و مدیران اجرایی کشور بگنجاند

۴- با ایجاد مکانی برای عرضه این صنایع تحرک و پویایی هنرمندان، صنعتگران و دوستداران فرهنگ و هنر برای ورود و کار در این میدان و در نتیجه رشد فعالیتهای تولیدی و شکوفایی نوآوریها در این حوزه را به دنبال دارد.

نتیجه این امر باززنده سازی هنرهای سنتی و صنایع دستی در شهریار و نیز گسترش و رونق آن میباشد

۵- صنایع دستی برای حضور بین المللی نیاز به پشتیبانی دولت و ارگانهای زیربط دارد

و سالیان سال بدون حمایت جدی از طرف دولت ها و تنها با تکیه بر تمدن کهن ایران رشد و ادامه راه داده است

اما تحول در این زمینه زمانی انجام میشود که بتوانیم بازاری مناسب برای فروش آنها با حمایت دولت و بخش خصوصی ایجاد شود.

اهداف:


با توجه به اینکه هدف از ایجاد بازارهای مربوط به صنایع دستی تنها به ابعاد مادی و اقتصادی ختم نمی شود

و ابعاد معنوی و اجتماعی رو نیز در بردارد بنابراین بهتراست این اهداف بصورت جداگانه مطرح شوند.


اهداف کلی تشکیل بازار هنر در بخشهای مختلف اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در نمودار ارائه شده است.

اهداف اقتصادی:

  • ۱- تجمیع و گردهم آوردن محصولات دست ساز و فرهنگی در جای مشخص
  • ۲- ایجاد انگیزه جهت افزایش تولیدات صنایع دستی
  • ۳- حمایت از کارگاه¬های خرد و تولیدات فردی
  • ۴- ایجاد فضای سالم جهت حمایت از صنایع دستی زنان مستقل، زنان بی همسر و یا بدهمسر
  • ۵- ایجاد فضای سالم جهت حمایت از تولیدات دستی افراد تحت حمایت سازمان بهزیستی و کمیته امداد
  • ۶- جذب محصولات صنایع دستی از شهرهای اطراف شهریار و افزایش تعداد گردشگران
  • ۷- ایجاد بازاری با کمترین هزینه ها و سرمایه و کسب درآمد بالا برای مشارکت کنندگان در ایجاد آن

اهداف فرهنگی:

  • ۱- ایجاد بازاری متفاوت از سایر بازارهای موجود در محدوده شهرستان شهریار
  • ۲- ایجاد فرصت برای حضور گروه ها و اقوام مختلف در کنار هم بصورت مشارکت اقتصادی و فرهنگی
  • ۳- ایجاد فضای لازم جهت نمایش و فروش محصولات فرهنگی مردمان شهرستان
  • ۴- ایجاد حس مالکیت معنوی نسبت به شهرستان
  • ۵- توجه به جایگاه سنتها و صنایع در حال فراموش شدن
  • ۶- زنده کردن و بهبود کیفیت و کمیت صنایع دستی در شهریار به گونه ای که قابل عرضه در بازارهای دیگر باشد
  • ۷- بسترسازی جهت جذب دانش آموختگان و دانش آموزان به منظور ایجاد فرصت های شغلی
  • ۸- ایجاد فرصت برای افراد گمنامی که در بخش صنایع دستی فعال هستند اما شرایط رقابت در بازارهای کلان را ندارند
  • ۹- کمک به اقتصاد محلی مبتنی بر خلاقیت
  • ۱۰- تلفیق بازار به سبک سنتی و استفاده از روش های نوین بازاریابی و فروش محصولات
  • ۱۱- تشکیل انجمن هنرمندان
  • ۱۲- برگزاری کارناوال هنری
  • ۱۳- برگزاری مسابقه جهت ایجاد انگیزه برای شرکت کنندگان و حامیان بازار
  • ۱۴- ایجاد کارهای گینس پند
  • ۱۵- ایجاد ماهنامه در ارتباط با صنایع دستی

امکانات مورد نیاز:


از مهمترین امکانات مورد نیاز جهت ایجاد بازار سنتی داشتن فضای مناسب هم از نظر وسعت و هم از نظر موقعیت و راه های دسترسی به آن می باشد.


دومین مسأله، تأمین نیروی انسانی مورد نیاز است.

این نیروها شامل نیروهای موقت همچون طراح سایت، طراح دکوراسیون، طراح ماهنامه و …. و نیروی دائم مورد نیاز شامل؛ خدمات، روابط عمومی، حسابدار، مسئول پشتیبانی فروش اینترنتی هستند.

بررسی مسائل اقتصادی (هزینه و سود)


اجرا و برگزاری هر طرحی زمانی قابل دفاع است که برای گروه های مختلف مشارکت کننده توجیه و صرفه اقتصادی داشته باشد.

در بررسی مسائل اقتصادی بخشی به عنوان هزینه ها و بخش دیگر به عنوان فرصتها و سوددهی طرح مطرح میشود.


هزینه های ایجاد بازار در قالب زیر قابل تعریف است:

۱- هزینه تولید و ساخت فضا و تجهیزات

۲- هزینه پرسنل

۳- هزینه تبلیغات

۴- هزینه های جاری (آب، برق، حمل و نقل)

بررسی سوددهی ایجاد بازار:

۱- درآمد حاصل از اجاره غرفه های موقت و دوره ای

۲- درآمد حاصل از سایت

۳- درآمد حاصل از تبلیغات سایر افراد و مؤسسات

۴- درآمد حاصل از دوره های آموزش صنایع دستی در شهریار در بخش بزرگسالان و کودکان

۵- مزایده برخی از کالاهای انتخابی از طرف خریداران

۶- درآمد حاصل از فروش خورد و خوراک

۷- درامد حاصل از تبلیغات موجود در ماهنامه و بروشورهای تبلیغاتی

۸- درآمد حاصل از خرید و فروش لوازم سنتی دست دوم

۹- درآمد حاصل از حمایت بخشهای مختلف شرکت کننده در مسابقات برگزار شده در بازار

Visits: 63